ΠΕΤΡΕΣ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
Το νησί παρουσιάζει αρχαιολογικο ενδιαφέρον, εξαιτίας της ύπαρξης των μνημειακών διαστάσεων λαξευμένων μορφών, των ταφικών της μνημείων, κτηρίων και μνημείων που αποδίδονται σε γηγενείς αρχαιότερων εποχών. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν τα γιγάντια λίθινα αγάλματα ή μοάι, τα οποία πολλές φορές απεικονίζουν αρχαίους θεούς των αρχαίων κατοίκων του νησιού, ύψους και 10m, πολλά από τα οποία είναι ημιτελή.
Οι πρώτοι Ευρωπαίοι θαλασσοπόροι που έφτασαν στις αρχές του 18ου αι. στη Νήσο του Πάσχα δεν πίστευαν στα μάτια τους. Εκατοντάδες γιγαντιαίες μορφές, που έχουν 10 και 20 μέτρα ύψος και βάρος μέχρι 50 τόνους αντικρίζουν ακόμη σήμερα τον καθένα προκλητικά, μοιάζοντας με ρομπότ που περιμένουν μόνο να ξαναμπούν σε λειτουργία. Παρά το γεγονός ότι αρχικά είχε υποτεθεί ότι επρόκειτο μόνο για κεφαλές, η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε ότι όλα σχεδόν έχουν σώματα θαμμένα στο χώμα. Αυτοί οι κολοσσοί φορούσαν και καπέλα, που βέβαια δεν έκαναν πιο εύκολη την ερμηνεία της αινιγματικής προέλευσης των αγαλμάτων, διότι το πέτρωμα για την κατασκευή τους δεν ήταν από το ίδιο λατομείο που έβγαιναν τα πετρώματα για τα κεφάλια και τα σώματά τους. Κοντά σε μερικούς από τους κολοσσούς βρέθηκαν επίσης μικρά ξύλινα πινακίδια που έφεραν επιγραφές με παράξενα ιερογλυφικά. Σήμερα, δεν υπάρχουν πια ούτε δέκα τέτοια πινακίδια σε όλα τα μουσεία του κόσμου και κανένα από αυτά δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί
Το μεγαλύτερο μυστήριο όμως, είναι η ονομασία των αγαλμάτων. Ονομάζονται «μάτε κίτε ράνι» που στα ντόπια σημαίνει «τα μάτια που κοιτούν τον ουρανό». Στην ομηρική διάλεκτο «μάτα» σημαίνει «το μέτωπο».